Trong văn hóa Nhật Bản, Oiran và Geisha đều là những hình tượng nổi bật, biểu trưng cho sự tinh tế, tài năng và đẳng cấp của phụ nữ trong xã hội xưa. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ sự khác biệt giữa hai nhân vật này, cũng như ý nghĩa của các nghi lễ gắn liền với họ. Một trong những sự kiện đặc biệt liên quan đến Oiran là lễ rước Oiran, một lễ hội truyền thống với những nét văn hóa đặc sắc. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về lễ rước Oiran, cũng như sự khác biệt giữa Oiran và Geisha trong văn hóa Nhật Bản.
Lễ rước Oiran là gì?
Lễ rước Oiran (Oiran Dochu) là một trong những sự kiện nổi bật trong lịch sử và văn hóa Nhật Bản, đặc biệt ở các khu phố Edo cổ xưa (ngày nay là Tokyo). Lễ rước này diễn ra khi một Oiran - những cô gái đẹp, tài năng, nổi bật trong giới thượng lưu - được mời tham dự một buổi lễ quan trọng hoặc có một sự kiện đặc biệt. Buổi lễ này thường bao gồm việc diễu hành qua các con phố, nơi Oiran được hộ tống bởi một đoàn người đông đảo, trong đó có các nữ tì và người đi kèm. Mọi người đều dừng lại để chiêm ngưỡng sự lộng lẫy của những người tham gia lễ rước.
Đặc biệt, Oiran thường mặc những bộ kimono dày và phức tạp với nhiều lớp vải, được trang trí bằng các họa tiết cầu kỳ và mang đậm tính nghệ thuật. Họ còn đội những chiếc mũ đặc biệt, buộc tóc thành những kiểu dáng phức tạp, thậm chí có thể mất nhiều giờ đồng hồ để hoàn thành. Trong lễ rước, Oiran không chỉ được coi là biểu tượng của sắc đẹp mà còn là hiện thân của tài năng, trí tuệ và phẩm giá cao quý.
Lễ rước Oiran diễn ra vào các dịp đặc biệt như lễ hội, hoặc khi một Oiran đạt được một vị trí danh giá trong xã hội. Tuy nhiên, với sự thay đổi của thời gian và sự suy giảm của ngành dịch vụ cung cấp Oiran, lễ rước này đã trở thành một nghi lễ cổ truyền, hiếm khi còn xuất hiện trong xã hội hiện đại.
Oiran khác gì Geisha?
Dù cả Oiran và Geisha đều là những phụ nữ tài năng và được mến mộ, nhưng giữa họ vẫn có những sự khác biệt rõ ràng trong vai trò, công việc và cách thức biểu hiện bản thân.
Định nghĩa và vai trò:
Oiran là những phụ nữ thuộc tầng lớp cao trong xã hội Edo, họ chủ yếu hoạt động trong ngành giải trí và dịch vụ, đặc biệt là trong các khu phố đèn đỏ. Oiran không chỉ là những cô gái có nhan sắc tuyệt trần mà còn là những nghệ nhân tài ba, có khả năng ca hát, nhảy múa, và chơi nhạc cụ. Họ thường là người đứng đầu trong một khu nhà thổ, có tầm ảnh hưởng lớn và được mến mộ trong xã hội.
Geisha (hoặc Geiko nếu dùng từ trong tiếng Kyoto) lại là những nghệ sĩ chuyên nghiệp, chủ yếu tập trung vào việc phát triển các kỹ năng nghệ thuật truyền thống như chơi đàn shamisen, hát, múa, trò chuyện khéo léo và nghệ thuật tiếp khách. Geisha không tham gia vào hoạt động tình dục mà chỉ phục vụ khách bằng sự duyên dáng, tài năng và khả năng tạo ra bầu không khí vui vẻ, thanh lịch.
Công việc và kỹ năng:
Oiran là biểu tượng của sự quyến rũ và sức hút trong các buổi tiệc, nơi mà sự thanh lịch và kiêu kỳ của họ luôn được đề cao. Công việc của họ không chỉ là tiếp khách mà còn bao gồm việc giải trí, giao lưu, và thậm chí có thể là những nhà tư vấn cho các quý ông trong các vấn đề đời sống.
Geisha lại không tham gia vào các dịch vụ giải trí như Oiran. Công việc chính của Geisha là biểu diễn nghệ thuật truyền thống, đặc biệt là trong các bữa tiệc, nơi họ chơi nhạc cụ, biểu diễn múa và trò chuyện một cách duyên dáng với khách mời. Geisha được tôn vinh là những người bảo vệ và phát huy các giá trị văn hóa nghệ thuật của Nhật Bản.
Trang phục và phong cách:
Oiran nổi bật với những bộ kimono cầu kỳ, có nhiều lớp và thường mang màu sắc rực rỡ, tạo nên hình ảnh sang trọng, quyền lực. Cách trang điểm và tạo kiểu tóc của Oiran cũng phức tạp hơn nhiều so với Geisha. Họ đội những chiếc mũ đặc biệt và thường xuyên sử dụng những phụ kiện đắt tiền như hoa tai, vòng cổ, và trâm cài tóc.
Geisha mặc những bộ kimono đơn giản hơn so với Oiran. Dù vậy, kimono của Geisha vẫn rất thanh lịch và đẹp mắt. Màu sắc của kimono Geisha cũng thường nhẹ nhàng hơn và không rực rỡ như Oiran. Kiểu tóc của Geisha thường ít phức tạp hơn, với các phụ kiện tóc ít hơn, tạo nên một vẻ đẹp tinh tế, trang nhã.
Tầm ảnh hưởng và giá trị văn hóa
Mặc dù hiện nay, cả Oiran và Geisha đều không còn giữ vai trò quan trọng như trong xã hội Nhật Bản cổ đại, nhưng họ vẫn là những biểu tượng văn hóa gắn liền với lịch sử và giá trị nghệ thuật của đất nước này. Oiran, dù đã dần biến mất, vẫn được người ta nhớ đến như là một hình ảnh của sự cao quý, quyền lực và nghệ thuật giải trí. Trong khi đó, Geisha vẫn tiếp tục giữ vai trò quan trọng trong việc bảo tồn và phát huy các nghệ thuật truyền thống Nhật Bản.
